Aan het einde van de uitreiking van het advies “naar nieuwe zorg en zorgberoepen” van de commissie Innovatie zorgberoepen en opleidingen aan de minsters Schippers en Bussemakers had Marian Kaljouw de moed Pauline Meurs enige kritische noten te laten kraken. De commissie kreeg drie kritiekpunten, drie complimenten en drie adviezen mee.
U zult het al raden een van de adviezen was “kill your darlings”. Na hard werken heeft de commissie het ABCD-model ontwikkeld om de ontwikkelingen in de zorg en zorgberoepSchermafbeelding 2015-04-12 om 11.47.11en van een gedachtenkader te voorzien. Advies; stop er mee want ook dit model zorgt niet voor een lijnloze zorg, zoals de commissie in haar zorgcontinuüm graag ziet, want het helpt nieuwe grenzen te ontstaan. Bovendien gaat de commissie sterk uit van de mogelijkheid tot participatie en Meurs voorziet dat de niet participerende straks het verwijt kan krijgen daaraan eigenschuld te hebben. Ik stel me dan voor dat een zorgverzekeraar zegt ….. tja, u heeft ook niet genoeg gedaan in de voorzorg, dus….
Mooi dat er ruimte is voor de kritische noten.
Die kritische noot zette ook mijn eigen denkproces aan om nog eens scherper te kijken naar het advies. De lijnen die het advies beschrijft komen overeenkomen met mijn eigen denken. Ik ben immers een kind van deze tijd en het gevolg is, denk ik, dat ik minder kritisch las. Bij herlezen bekroop mij het volgende. Het advies beschrijft in mijn beleving helemaal niet de situatie in 2030. Alle adviezen zijn nu al mogelijk en nodig!
Het beschrijft het proces waarin we ons nu bevinden, de modellen zijn niet nieuw, de beroepen en de competenties zijn niet nieuw. We komen niet echt vooruit omdat de veranderingen in onze geïnstitutionaliseerde samenleving zo traag gaan. We zijn slaaf geworden van onze eigen systemen.
Een van de voorbeelden tijdens de presentatie ging over de dappere dokters in Amsterdam; zij doorbreken patronen en krijgen daarom zoveel bewondering. Mooi is dat later in de presentatie van Rotterdam (in de strijd tussen 020 en 010) grappend gewag gemaakt werd van dappere bestuurders. ‘Als we dat nu nog aanvullen met dappere patiënten en dokters vervangen door zorg en welzijnsprofessional zijn we een stuk verder’, dacht ik.
Verder viel me op hoe naïef de passage is over de impact van de technologie. We hebben het in 2030 helemaal niet meer over e-health, domotica en robotica. Volgens mij zijn de ontwikkelingen in de technologie veel meer ‘disruptive’, zoals dat nu heet, dan de commissie zich kan voorstellen en daarmee is de impact van technologie volgens mij volledig onderschat in dit rapport.
Tot slot doet de commissie een oproep om meer generalistische beroepen te ontwikkelen en ook hier zou ik nu andere keuzes maken. Willen we blijven innoveren, aansluiting blijven houden op alle ontwikkelingen en zo met schaarse middelen onze zorg blijven garanderen dan hebben we denk ik veel meer specialisten nodig. Alleen andere specialisten dan die we nu hebben. We hebben specialisten nodig die kunnen samenwerken, die weten waar de grenzen van hun specialisme zit en die weten dat er meerdere specialismen nodig zijn om antwoorden te vinden op de vraagstukken van de toekomst. Ook hier gaat het weer om de veranderingen die nodig zijn om van ego naar eco systemen over te stappen. Of is die gedachten mijn ‘darling’?